VPRO-GIDS


1999

IF IT BLEEDS, IT LEADS

Als er een moord, verkrachting of gewelddadige overval in New York heeft plaatsgevonden, kun je er op rekenen dat zulks dezelfde avond de opening is van het lokale televisiejournaal. En niet alleen in New York, voor elk lokaal nieuwsstation in Amerika geldt al jarenlang maar een adagium: If it bleeds, it leads. De idee is dat geweld voor hoge kijkcijfers zorgt, en dat geldt vooral voor "echt" geweld. Nu zo’n beetje elke maand een al dan niet minderjarige gestoorde geest een shooting rampage aanricht, zou je wellicht een beetje meer tact van het lokale nieuws verwachten. Maar de vertrouwde nieuws filosofie is nog altijd niet stuk te krijgen. De statistieken liegen er niet om. Recent onderzoek van het Center for Media and Public Policy wees uit dat van 1990 tot 1995 het aantal moorden in Amerika met 13 procent was gedaald, maar dat het aantal items op de lokale televisiejournaals met 336 procent was gestegen. Een ander onderzoek vond dat misdaad tussen de 22 en 41 procent van het lokale nieuws uitmaakte.

Tegenstanders van al het geweld op de Amerikaanse buis, menen dat de kijkers direct worden beïnvloed door de dagelijkse portie moord en doodslag. Als je maar genoeg geweld ziet, wordt je zelf ook gewelddadig. Oftewel het nieuws is (op zijn minst mede-) verantwoordelijk voor de schietpartijen van het laatste jaar. Maar keer op keer blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat het helaas niet zo simpel ligt. Eerder leidt blootstelling aan angstaanjagende verhalen tot een angstige persoonlijkheid: het soort mensen dat denkt dat de wereld slechts uit criminelen bestaat.

Hoe het ook zij, heel langzaam beginnen televisiejournalisten na te denken over een andere aanpak. Volgens een artikel in The Los Angeles Times hebben enkele lokale televisiestations de laatste maanden stringente richtlijnen opgesteld waaraan een misdaad moet voldoen wil deze ‘s avonds op de buis te zien zijn. Heel veel verschil heeft dat overigens niet gemaakt, aldus de Times. De kijkcijfers bleven gelijk. Klaarblijkelijk maakt het de kijkers in Amerika allemaal geen moer uit. Een conclusie die niet erg hoopvol stemt.

Jeroen van Bergeijk

Copyright © 1999 Jeroen van Bergeijk. All rights reserved. Alle rechten voorbehouden. Dit document mag niet verder worden verspreid en verveelvoudigd zonder schriftelijke toestemming van de auteur. Dit document kan verschillen van de gepubliceerde versie.