VPRO-GIDS
1997
|
COUCH POTATO (september)
ROOTS KLOPT NIET
Een Britse documentaire waarin wordt beweerd dat de befaamde
Amerikaanse televisieserie Roots uit 1977 voor een deel op
feitelijke onjuistheden is gebaseerd, maakt niet veel kans om in
de Verenigde Staten te worden uitgezonden. De Britse krant The
Sunday Times bericht dat Amerikaanse omroepbazen vrezen dat de
documentaire in vooral zuidelijke staten voor "raciale onrust"
zou kunnen zorgen en piekeren er derhalve niet over om het
programma aan te kopen. Roots is gebaseerd op de gelijknamige
roman van Alex Haley en was het eerste succesvolle, mainstream
televisieprogramma over de Afro-Amerikaanse geschiedenis. Haley's
boek werd bekroond met meer dan 200 literaire prijzen en de serie
stond met 130 miljoen kijkers lange tijd als 's werelds meest
bekeken te boek. Roots zou het waargebeurde verhaal vertellen van
Haley's familiehistorie. Die begint bij een West-Afrikaan die
gevangen wordt genomen door slavenhandelaren en naar Amerika
getransporteerd om daar als slaaf op een plantage te werken. De
sage en eindigt bij Haley zelf in het Amerika van de jaren
zeventig. In de Britse documentaire wordt beweerd dat Haley de
feiten wel heel erg naar zijn hand heeft gezet. Niet alleen zou
de auteur fouten hebben gemaakt, hij zou ook opzettelijk zijn
eigen bronnen hebben vervalst. De Brit Philip Noble, die
jarenlang onderzoek heeft gedaan naar Haley's bronnen, beschouwt
de gevierde schrijver als een regelrechte oplichter: "Bijna ieder
feit in de laatste pagina's van het boek klopt niet. Niemand zou
dit boek hebben aangevallen als het als fictie zou zijn
gepresenteerd. Haley heeft de mensen opgelicht waarvoor hij zegt
op te komen." De eerste berichten over Haley's geschiedvervalsing
dateren overigens al van een jaar na publicatie van het boek.
Dezelfde Sunday Times onthulde in 1977 al dat de Gambiaanse
'historicus' die Haley hielp met zijn research hoogst
onbetrouwbaar was.
De zwarte wetenschapper Pamela Porter, verbonden aan het Center
for Black Cultural Affairs van de University of Southern
California is het overigens geheel eens met de "boycot" van de
Amerikaanse omroepen. "Roots was een van de eerste media
representaties over Afro-Amerikaanse onderwerpen. Aangezien Roots
een icoon is zou het niet goed vallen als deze documentaire zou
worden uitgezonden."
SNAKE BITES DOG
The People's Court is het televisie-equivalent van de Amerikaanse
Small Claims Court, de rechtbank waar mensen zonder advocaat een
schadeclaim tot 3000 dollar kunnen indienen. In de jaren tachtig
was The People's Court een zeer populair programma, maar begin
jaren negentig verdween het van de buis. Afgelopen week was er
echter een comeback met voormalig burgemeester van New York, Ed
|
Koch, als rechter die uitspraken doet over 'real life'
conflicten. De afwezigheid van advocaten en de lulligheid van de
behandelde zaken maakt van The People's Court hoogst vermakelijke
televisie. In de eerste aflevering wilde een fervente Howard
Stern-fan 1200 dollar van een collega die enkele van zijn
geliefde Stern-videobanden had zoekgemaakt, eiste een vrouw 2500
dollar terug die ze aan een ex-geliefde had uitgeleend en
verlangde een chagrijnige mevrouw 3000 dollar van een straatarme
rock-muzikant omdat diens boa constrictor haar poedeltje had
opgepeuzeld.
"MORELE VERANTWOORDELIJKHEID"
Nog voordat er maar één aflevering van Brooklyn
South, de nieuwe serie van Steven Bocho, is uitgezonden wordt het
programma al geboycot door de American Family Association. De
fundamenteel christelijke organisatie liep eerder te hoop tegen
Bocho's vorige series NYPD Blue en Murder One en was ook weinig
te spreken over de 'coming out' episode van de sitcom Ellen.
Brooklyn South is een politieserie over straatagenten in de
Newyorkse wijk Brooklyn en gaat eind september in premiŠre. In de
eerste aflevering schijnt een gruwelijke scene voor te komen
waarin iemands hoofd aan stukken wordt geschoten. Volgens CBS
betreft het hier geen "gratuit geweld", maar een "realistische
weerspiegeling van het alledaagse leven van politieagenten in
grote steden." Dominee Don Wildmon daarentegen noemt - zonder het
programma overigens te hebben gezien - Brooklyn South "het meest
gewelddadige programma uit de geschiedenis van CBS". De American
Family Association roept haar leden dan ook op CBS stations met
protest brieven te bestoken waarin de zender wordt gevraagd
"burgerlijke en morele verantwoordelijkheid" aan de dag te leggen
en de serie niet uit te zenden. Effectiever is waarschijnlijk de
oproep tot het boycotten van bedrijven die gedurende het
programma adverteren. Zulke acties droegen er eerder mede toe bij
dat adverteerders zich terugtrokken uit de sitcom Ellen.
FUNKTIONEEL PRAATPROGRAMMA
'Dysfunctional daytime television talkshow', dat is de politiek
correcte term voor de overdag uitgezonden manipulatieve en
sensationele talkshows à la Jerry Springer, Ricki Lake en
Jenny Jones. Het heeft er alle schijn van dat dit genre zijn
|
langste tijd heeft gehad. Televisie-producenten verwachten
momenteel niks meer van de 'praat'programma's waarin de emoties
hoog oplopen en alles van gezellige, niet-confronterende
babbeltjes. Die verwachting kan geheel op conto van Rosie
O'Donnell worden geschreven. Zij heeft met haar show, waarin ze -
in tegenstelling tot Letterman en Leno - 's ochtend rond
koffietijd beroemde gasten ontvangt het afgelopen jaar heeft
bewezen dat Amerikanen een beetje moe worden van Springer en de
zijnen: glansrijk en totaal onverwacht versloeg ze de
concurrentie met "good clean fun" oftewel "a functional
talkshow". En dus zijn er voor het komend seizoen alleen nieuwe
'gezellige' praatprogramma's gepland. Echt veel ambitie om het nu
allemaal eens heel anders te gaan aanpakken valt er overigens
niet te verwachten. "Alles is al eens gedaan, dus onze uitdaging is het om het op zo'n manier te doen dat mensen het niet erg vinden om het nog eens te zien",
aldus kersverse presentatrice Gayle King.
ROTTEND VLEES
Undercover journalisten kunnen weer iets geruster ademhalen. Een
rechter heeft de 5,5 miljoen dollar boete die ABC aan de
supermarktketen Food Lion moest betalen, ongeldig verklaard. ABC
was daartoe oorspronkelijk veroordeeld nadat het station een
nieuwsitem had uitgezonden waarin de camera's in verschillende
supermarkten rottend vlees en aan kaas knabbelende ratten hadden
vastgelegd. De journalisten die voor het item verantwoordelijk
zijn, waren tijdelijk bij het bedrijf in dienst getreden. Food
Lion bestreed niet de feiten, maar beschuldigde de journalisten
(en hun werkgever ABC) van fraude en het onbevoegd betreden van
het bedrijf. De kwestie zorgde voor menig essay in de Amerikaanse
pers over een oud journalistiek dilemma: tot hoever mag een
journalist gaan om een misstand aan de kaak te stellen.
Tot grote woede van Amerikaanse journalisten organisaties, werd
ABC veroordeeld. Een rechter heeft nu de oorspronkelijke
uitspraak nietig verklaard en de boete tot 300.000 dollar
verlaagd. Maar niet alleen neemt Food Lion hier geen genoegen
mee, ook ABC maakt er een principekwestie van en wil geheel
worden vrijgesproken van enig laakbaar gedrag.
Jeroen van Bergeijk
|
|
Copyright © 1998 Jeroen van Bergeijk. All rights reserved. Alle rechten voorbehouden. Dit document mag niet verder worden verspreid en verveelvoudigd zonder schriftelijke toestemming van de auteur. Dit document kan verschillen van de gepubliceerde versie. |