NRC


1998

SNUFFELEN IN VIRTUELE BAKKEN
Winkelen op Internet

Voor wie 'gezellig winkelen' gelijk staat aan zaterdagmiddag op de Kalverstraat, die kan het onderstaande beter ongelezen laten. Wie daarentegen een hekel heeft aan lange rijen voor de kassa, wanhopig wordt van sluitingstijden, prijs stelt op een ruim aanbod van producten en een bijna voortdurende uitverkoop, kan overwegen zijn boodschappen op Internet te doen.

In Amerika, waar winkelen in december niet anders valt te beschrijven dan als een ware nachtmerrie, is online shoppen dit kerstseizoen een enorme rage. Naar verwachting zal ruim vijf procent van de bevolking deze maand zijn kerstinkopen via Internet doen, goed voor een omzet van bijna vier miljard dollar.

Winkelen via Internet was tot voor kort vooral een bezigheid voor computer-nerds. Het aanbod was gering, de betalingswijze te ingewikkeld. Maar tegenwoordig kun je zo'n beetje alles wat je hartje begeert via Internet kopen.De grote Amerikaanse winkelketens en kledingmerken hebben allemaal hun eigen webwinkel. Kleding, cd's, boeken, videofilms, speelgoed en natuurlijk computers en software zijn de producten die online het best verkopen. Maar ook zaken als sigaren, parfum, champagne, spare ribs en zelfs kerstbomen zijn via Internet te verkrijgen.

Hoe werkt winkelen op Internet? Neem het kopen van een cd. De Internet platenwinkel CDNow heeft tienduizenden verschillende titels in voorraad. De tophits zijn standaard dertig procent afgeprijsd. Net als in een gewone platenwinkel is het aanbod per genre verdeeld. Je kunt door de virtuele bakken snuffelen, maar ook simpelweg de naam opgeven van de muzikant waarnaar je op zoekt bent. Als je eenmaal een keuze hebt gemaakt - door simpelweg de gewenste cd aan te klikken - kom je automatisch terecht bij de kassa. Even de adresgegevens en het creditcardnummer invullen en een paar dagen later wordt de cd thuisbezorgd.

Het winkelen via Internet klinkt als een winkelparadijs, maar vanzelfsprekend zijn er ook nadelen aan verbonden. Je kunt alleen afbeeldingen van de spullen bekijken en uiteraard niet de waren zelf betasten. Vandaar dat boeken en cd's zo goed lopen: het uiterlijk is daarbij niet zo belangrijk. Een ander probleem is fraude. Wanneer een bedrijf in Amerika is gevestigd en het gekochte niet of in slechte staat levert, kun je daar vanuit Nederland weinig tegen doen. Bovendien laten veel mensen niet graag hun creditcardnummer achter op een website. Je weet tenslotte nooit wie er met de gegevens vandoor gaat. En hoewel je inderdaad niet voorzichtig genoeg kunt zijn, is volgens de creditcard maatschappijen het risico dat er met online winkelen iets mis gaat kleiner dan wanneer je een creditcard gebruikt om in een restaurant te betalen. De oplossing is om bij min of meer gerenommeerde websites te kopen: je mag ervan uitgaan dat boekwinkel Amazon.com redelijk beveiligd is en zijn klanten niet zal oplichten. Tevens moet de webwinkel het op het terrein van persoonlijke service afleggen tegenover de gewone winkel. Als je niet precies weet waarnaar je op zoek bent of advies van een verkoper verlangt, is een bezoekje aan de Bijenkorf wellicht verstandiger dan aan de online afdeling van het Amerikaanse warenhuis Macy's. Maar ook hier proberen webwinkels de klant tegemoet te komen. Het grootwinkelbedrijf Adatom (www.adatom.com) bijvoorbeeld, biedt op haar website een babbelkanaal waar klanten met verkopers kunnen kletsen en 911gifts.com geeft, nadat je het een en ander over je geliefde hebt verteld, per e-mail adviezen over wat je de recipiënt moet schenken.

Tot slot zijn er voor Nederlanders nog een paar specifieke problemen verbonden aan het importeren van winkelwaar uit Amerika. De verzendkosten zijn behoorlijk hoog, waardoor de fikse kortingen soms weer teniet worden gedaan. De cd Ray of Light van Madonna bijvoorbeeld kost bij CDNow $12.58, maar de verzendkosten naar Nederland bedragen $ 6.96. Weliswaar bij elkaar nog altijd goedkoper dan de f42,95 die dezelfde cd bij de Free Record Shop moet kosten, maar heel veel scheelt het niet meer. Slechts als je cd's in grote getale bestelt, wegen de kortingen echt op tegen verzendkosten, maar dan loop je weer het gevaar dat de douane jouw pakje eruit pikt en dat er invoerbelasting betaald moet worden.

Het verbaast dan ook niet dat de Nederlandse webwinkels aan populariteit beginnen te winnen. Boeknet bijvoorbeeld wil de Nederlandse Amazon.com worden, maar moet het helaas afleggen tegen het Belgische Proxis dat de vaste Nederlandse boekenprijs kan omzeilen. Proxis heeft naar eigen zeggen een voorraad van 2,6 miljoen Nederlandse, Franse en Engelstalige boeken die veelal tegen een korting van 35 procent worden aangeboden. En ook het Nederlandse bedrijf TeleCD heeft een behoorlijk assortiment afgeprijsde cd's, video's en cd-roms. In vergelijking met het scala van producten dat in Amerika wordt aangeboden, loopt Nederland echter nogal achter. De Internet Gids van de zoekmachines Ilse, vindt in Nederland slechts 256 webwinkels. En bij nader beschouwing blijken veel van deze webwinkels dat predikaat niet eens waardig: het zijn niet meer dan digitale reclamefoldertjes. Neem Van Raaij Woninginrichting. Je vindt hier fraaie plaatjes van waterbedden en tweezitbanken, maar om die ook daadwerkelijk aan te schaffen moet je toch naar de meubelzaak in Scherpenzeel.

WEBWINKELS

Kleding:
The Gap, een van Amerika's bekendste kledingwinkels. Levi's verkoopt tegenwoordig rechtstreeks spijkerbroeken en accessoires. In Nederland heeft The Society Shop een handige online winkel

Boeken:
Amazon.com en Barnes and Noble verkopen Engelstalige boeken met kortingen tot 60 % en zijn bovendien snel, efficiënt en goed gesorteerd. Powell's Books is gespecialiseerd in scherp geprijsde tweedehands boeken. Proxis en Boeknet zijn uitstekend voor Nederlandstalige boeken.

Cd's:
De cd-winkel CDNow biedt kortingen tot 30 % en heeft een Europees distributiecentrum, wat de verzendkosten aanzienlijk verlaagt. TeleCD is een goed Nederlands alternatief. Eten en drinken: Le Chateau is een prima Nederlandse wijnwinkel die grotere bestellingen gratis thuisbezorgt. Iedere denkbare Franse kaas vind je bij de Franse webwinkel www.fromages.com, die de producten binnen een dag in Nederland zegt te hebben.

Speelgoed:
Kortingen worden nauwelijks gegeven en het aanbod is gering, maar Bart Smit heeft een webwinkel. De speelgoedwinkel kan nog iets leren van Amerikaanse speelgoedgiganten. Etoys verstuurt helaas nog niet naar Nederland, maar het wat duurdere FAO Schwarz gelukkig wel.

Shopping Agents:
Het aanbod van webwinkels is inmiddels zo overweldigend dat er speciale websites in het leven zijn geroepen die het Internet afspeuren op zoek naar de beste prijs voor een bepaald product. De bekendste shopping agents, ook wel shopping bots genoemd, zijn Bottom Dollar , My Simon en Pricescan.


Jeroen van Bergeijk


Copyright © 1998 Jeroen van Bergeijk. All rights reserved. Alle rechten voorbehouden. Dit document mag niet verder worden verspreid en verveelvoudigd zonder schriftelijke toestemming van de auteur. Dit document kan verschillen van de gepubliceerde versie.